Unieważnienie kredytu we frankach — czy to możliwe?

artykuł

Kredyty waloryzowane do waluty obcej, potocznie zwane frankowymi oraz problemy, których przysparzają kredytobiorcom, odbiły się głośnym echem w polskiej przestrzeni publicznej. W latach 2004-2008 był to najbardziej popularny rodzaj kredytu z uwagi na korzystne oprocentowanie. We wrześniu 2008 roku sytuacja zaczęła się zmieniać — na rynkach finansowych odnotowano znaczny wzrost kursu waluty szwajcarskiej. Mechanizm zawarty w umowach frankowych spowodował nagły wzrost salda kredytu oraz jego rat, których wysokość dla wielu kredytobiorców okazała się być zbyt wygórowana. Wzbudziło to wiele kontrowersji, a kredytobiorcy zaczęli zadawać sobie jedno kluczowe pytanie — jak unieważnić kredyt we frankach?

Czy kredyt we frankach jest legalny?

Mechanizm waloryzacji odpowiadający za wzrost salda oraz rat kredytu we frankach okazał się być praktyką nieuczciwą i stał się obiektem zainteresowań zarówno polskich sądów krajowych jak również Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Postanowienia te uznawane są za nieuczciwe z uwagi na nierównowagę stron umowy. Banki pozostawiły sobie możliwość nieograniczonego kształtowania kursu waluty obcej, a tym samym wysokości zadłużenia kredytobiorcy, jak również dowolność w kształtowaniu wysokości rat kredytu. Taka sytuacja na gruncie polskiego prawa oceniana jest jednoznacznie. Umowa dotknięta tak rażącą nieuczciwością jest nieważna z mocy samego prawa, już od chwili jej zawarcia. O nieuczciwości tego rodzaju postanowień przesądził Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów, stwierdzając, że:

  • Za sprzeczne z naturą umowy gospodarczej należy uznać pozostawienie w ręku jednej tylko strony możliwości dowolnej zmiany jej warunków. ~ Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22.5.1991 r. (sygn. akt III CZP 15/91)

Kiedy umowa kredytowa jest nieważna?

Jak wyżej wskazano, często umowy o kredyty frankowe, są nieważne z mocy samego prawa. Czy to oznacza, że można zaprzestać spłaty kredytu frankowego? Niestety nie. Nieważność umowy z mocy prawa oznacza, że umowa nie powinna obowiązywać, jednak jedynym skutecznym sposobem jej zakwestionowania jest wytoczenie przeciwko bankowi powództwa o ustalenie jej nieważności.

Pozew o ustalenie nieważności umowy kredytu frankowego

Powództwo o ustalenie wytacza się przed Sądem Okręgowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania powodów (kredytobiorców) bądź głównej siedziby banku, którą z małymi wyjątkami najczęściej jest Warszawa. W pozwie powodowie wskazują, które zapisy spornej umowy są ich zdaniem nieuczciwe (abuzywne) i dlaczego. Długość postępowania jest różna i może zależeć od tego, do jakiego sądu zostanie skierowane powództwo. Nierzadko postępowanie przed sądem pierwszej instancji może trwać nawet do 2 lat. Czy to oznacza, że przez cały ten czas kredytobiorca zobowiązany będzie uiszczać wygórowane raty kredytu? Niekoniecznie. W polskim prawie cywilnym istnieje instytucja zabezpieczenia. Powodowie wraz z pozwem mogą wnieść również o udzielenie im przez sąd zabezpieczenia polegającego na wstrzymaniu obowiązku uiszczania rat od chwili wydania w tym przedmiocie postanowienia do momentu prawomocnego zakończenia sprawy.

Ile kosztuje unieważnienie umowy frankowej?

Pozew o ustalenie nieważności umowy kredytu frankowego, jak każda inna czynność przed Sądem inicjująca postępowanie, podlega opłacie. W tym przypadku opłata jest stała i każdorazowo wynosi 1.000 zł. Jeżeli powodowie reprezentowani są przez profesjonalnego pełnomocnika, zobowiązani są dodatkowo uiścić 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictw oraz uzgodnione z pełnomocnikiem honorarium.

Skutki unieważnienia umowy kredytu frankowego

Stwierdzenie nieważności umowy oznacza, iż sama umowa „upada” – tak jakby nigdy nie została zawarta. Wiąże się to z koniecznością zwrotu przez strony tego co wzajemnie świadczyły. Bank zobowiązany jest zwrócić kredytobiorcy wszystko, co w wykonaniu umowy od niego otrzymał (raty kapitałowe i odsetkowe). Kredytobiorca zobowiązany jest zwrócić na rzecz banku otrzymaną kwotę w złotych polskich. W zależności od etapu spłaty kredytu może się okazać, że po stronie kredytobiorcy powstała nadpłata i to bank zobowiązany będzie zwrócić mu sumę nadpłaty. W przypadku gdy kredytobiorca nie wpłacił jeszcze całej kwoty, którą pożyczył, zobowiązany jest uregulować na rzecz banku brakującą kwotę. Wniesienie powództwa o ustalenie nieważności kredytu we frankach jest jedynym skutecznym środkiem dochodzenia swoich praw przez kredytobiorcę. Nie można przy tym zapominać, iż przed sądem istnieje możliwość zawarcia z bankiem ugody jedynie w przypadku, gdy dojdzie już do sporu sądowego.

AUTOR

Marcin Frydrych

apl. adw.

Marcin Frydrych

Absolwent prawa na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii UWr. Specjalizuje się w cywilnym prawie procesowym, prowadzeniu spraw frankowych, prawie konkurencji oraz prawie handlowym. Obecnie aplikant adwokacki.

długa strzałka

Spodobały Ci się przygotowane przez nas materiały?
Zobacz więcej!

PRZEJDŹ DO BLOGA
Zdjęcie artykułu
Prawo w biznesie

Czas czytania: 10M

27.06.2025

Odpowiedzialność członków zarządu spółki akcyjnej - klucz do bezpieczeństwa prawnego i finansowego

Spółka akcyjna to jedna z najbardziej prestiżowych i złożonych form prawnych prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Jest to osoba prawna, co oznacza, że posiada własny majątek i samodzielnie zaciąga zobowiązania, a jej kapitał zakładowy jest podzielony na akcje. Charakterystyczną cechą spółki akcyjnej jest możliwość pozyskiwania kapitału od szerokiego grona inwestorów, często poprzez giełdę papierów wartościowych, co wiąże się z większą transparentnością i rygorystycznymi wymogami regulacyjnymi. Na czele każdej spółki akcyjnej stoi zarząd, którego członkowie są powoływani do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji. To właśnie oni, jako kluczowi decydenci, ponoszą ciężar codziennych operacji i strategicznych decyzji. Obowiązki członków zarządu są szerokie i obejmują m.in.: - Prowadzenie spraw spółki: zarządzanie bieżącą działalnością, podejmowanie decyzji operacyjnych i strategicznych. - Reprezentowanie spółki: występowanie w imieniu spółki w kontaktach z kontrahentami, instytucjami finansowymi, organami państwowymi. - Nadzór nad finansami: dbanie o płynność finansową, terminowe regulowanie zobowiązań, sporządzanie sprawozdań finansowych. - Zapewnienie zgodności z prawem (compliance): przestrzeganie przepisów Kodeksu spółek handlowych, prawa podatkowego, prawa pracy i innych regulacji. - Ochrona interesów spółki i akcjonariuszy: działanie w dobrej wierze i z należytą starannością, dbanie o rozwój i wartość spółki. W dynamicznym świecie biznesu, gdzie zmiany regulacyjne i rynkowe są na porządku dziennym, zrozumienie zakresu odpowiedzialności członków zarządu spółki akcyjnej jest absolutnie kluczowe dla każdego menedżera. Zaniedbania lub błędy w zarządzaniu spółką akcyjną mogą spowodować odpowiedzialność majątkową członka zarządu. Szczególnie istotne dla członka zarządu spółki akcyjnej jest niewypłacalność spółki lub zaległości podatkowe. Artykuł kompleksowo przedstawia zagadnienia związane z odpowiedzialnością majątkową członków zarządu spółki akcyjnej. Artykuł bazuje na sprawdzonych przepisach prawa i aktualnym orzecznictwie sądów. Eksperci z Kancelarii Adwokackiej RITE LEGAL wskażą Ci jak chronić majątek osobisty członka zarządu.

PRZECZYTAJ ARTYKUŁ
Zdjęcie artykułu
Prawo w biznesie

Czas czytania: 10M

27.06.2025

Plan przekształcenia spółki - podstawa rozwoju spółki

W dynamicznie zmieniającym się świecie biznesu, elastyczność i zdolność do adaptacji są kluczowe dla sukcesu. Niekiedy forma prawna, która służyła Państwa spółce przez lata, przestaje odpowiadać na aktualne potrzeby rynkowe, plany rozwoju czy zmiany w otoczeniu prawnym i podatkowym. W takich momentach pojawia się pytanie o możliwość reorganizacji, a jedną z najskuteczniejszych dróg jest przekształcenie spółkI. Przekształcenie spółki jest możliwością dostosowania spółek do aktualnych wyzwań gospodarczych i rozwoju ambicji wspólników i członków zarządu. Obecny rynek gospodarczy jest bezlitosny dla stagnacji. Zmiany w otoczeniu biznesowym, nowe możliwości inwestycyjne, a także ewolucja celów strategicznych często wymagają rewizji dotychczasowej struktury. Przekształcenie spółki odpowiada na aktualne potrzeby spółki. Może Państwa spółka rozważa wejście na giełdę, co wymagałoby przekształcenia w spółkę akcyjną? A może, w obliczu zmieniających się preferencji wspólników lub specyfiki planowanych przedsięwzięć, spółka akcyjna staje się zbyt rozbudowana i optymalnym rozwiązaniem byłoby przekształcenie jej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością? Niezależnie od kierunku, każda taka zmiana wiąże się z koniecznością przeprowadzenia procesu przekształcenia, którego sercem jest precyzyjnie przygotowany plan. Eksperci z Kancelarii Adwokackiej RITE LEGAL doskonale rozumieją złożoność i wagę tego procesu. Jako doświadczeni specjaliści w zakresie prawa handlowego, wiemy, że przekształcenie spółki to nie tylko formalność prawna, ale strategiczna decyzja, która wymaga starannego planowania i profesjonalnego wsparcia. Celem tego artykułu jest przybliżenie Państwu zagadnienia planu przekształcenia – kluczowego dokumentu w całym procesie, który niczym mapa, poprowadzi Państwa spółkę przez wszystkie etapy transformacji.

PRZECZYTAJ ARTYKUŁ

UMÓW SIĘ NA KONSULTACJĘ

strzałka w prawostrzałka w lewo
  • Konsultacja online z partnerem kancelarii

    TERMIN

    Umów telefonicznie:
    +48 729 928 898

  • Konsultacja online z partnerem kancelarii

    TERMIN

    Umów telefonicznie:
    +48 729 928 898

  • Konsultacja online z partnerem kancelarii

    TERMIN

    Umów telefonicznie:
    +48 729 928 898

Aby osiągnąć sukces, musisz zadbać o najmniejsze detale. Wierzymy, że kompleksowa obsługa Twojej firmy przez zespół zdeterminowanych prawników, pozwoli Ci skupić się na najważniejszych aspektach Twojej działalności. Umówmy się na spotkanie.

Rite to kancelaria prawna, skupiona na sukcesie biznesowym klienta. Umów się na płatną konsultację, wybierz termin

ZADZWOŃ

+48 729 928 898


NAPISZ

kancelaria@rite.pl


PRACUJEMY

Od poniedziałku do piątku w godzinach 9-18

LOKALIZACJA

ul. Lelewela 21/6,
53-505 Wrocław